Dawniejsza polska forma to Śląsko. Być może jednak forma ta była zależna od formy czeskiej, rodzaju nijakiego: Slezsko.
Przykład:
Nazwy własne zmieniają się w ciągu dziejów. W relacjach międzysystemowych pojawiać się nadto mogą niedokładności wynikające z niedbalstwa, interferencje z przyczyn tych samych lub odwrotnych, czyli z nadmiernej znajomości lokalnych stosunków.
Państwo (wolne państwo stanowe) Bytomskie to (freie) Standesherrschaft Beuthen.Granice jego zarysowały się już w XV wieku. W 1804 roku pisano o tym, że Brynica oddzielała państwo bytomskie od Prus Południowych, jak nazwano tę część Polski, która przypadła w udziale Prusom po rozbiorach. To skomplikowane. Warszawa też. Warto zwrócić uwagę na Neu-Schlesien, teren pokrywający się chyba częściowo z terytorium zwanym współcześnie przez niektórych Górnoślązaków złośliwie (?) Altreich.
Instytut Badań Regionalnych podaje listę panów bytomskich od roku 1623 do czasów obecnych! Od 2008 roku ma być nim jakowyś Petrus z hrabiów Henckel-Gaschinów (von Donnersmarck?). Ciekawe, co na to prezydent Damian Bartyla.
Bytom to po niemiecku Beuthen, a po śląsku Bytōń.
Język w państwie bytomskim według ówczesnego opisywacza panował polski z przymieszkami morawskimi (dziś dodalibyśmy, cokolwiek to znaczy):
Na wsi panuje język polski, lecz zmieszany z wieloma słowami morawskimi ; w miastach mówi się jednak lepiej po polsku: niemiecki jest używany w miastach, szczególnie w Tarnowitz [dziś Tarnowskie Góry], przez niemieckich urzędników i górników.
(Źródło: Johann Adam Valentin Weigel: Geographische naturhistorische und technologische Beschreibung des souverainen Herzogthums Schlesien. Tl.8. Die Fürstenthümer Pless, Oppeln, der Leobschützer Kreis und die freie Standesherrschaft Beuthen, s. 231)Karnów to Krnov, Karniów, Jägerndorf, obecnie na terytorium Republiki Czeskiej.
Swierkliniec to Świerklaniec. Jeszcze w XIX wieku jedną z polskich form, gdy się kto interesował, jak autorzy Słownika geograficznego, był Świrkliniec; po niemiecku Neudeck.
Wszystko jest wielowarstwowe.
Baza Estreichera UJ ma tylko dane XIX-wieczne albo niedostatecznie ją przeszukałem.
No comments:
Post a Comment