Czyli odradzanie się gwar i ich przeskakiwanie w nowe miejsca, role i spotkania ze światową klasyką to zjawisko systemowe i powszechne, niezależne od tendencji politycznych — to próba dodania wigoru mowie pradziadków i prababek.
Andersen po lasowiacku
Długo nie pisałem, ale pracowałem nad ważnym projektem. Przetłumaczyłem dla was "Królową śniegu" Andersena na gwarę lasowiacką. Planuję tłumaczyć dużo więcej tekstów kultury, żeby dalej pielęgnować naszą mowę i dostarczać wam trochę darmowej kultury w internecie. W tym celu założyłem swoją stronę internetową, gdzie te teksty będą umieszczane. Pozdrawiam cieplutko!
Dugo niy pisołem, ale to latygo, aze pracowołem nad ciazkim projektam. Przełozył byłem la was "Królowo śniygu" Andersena na lasowiocko mowe. Planuje dalyj przekłodać wiela wiyncyj techstów kultury, coby dalyj pielegnowoć naso mowe i dostarcać wam trochiy darmowyj kultury we internecie. Po to załozył byłem swojo strone internetowo, kaj te techsty bede zamiescoł. Pozdrowiom cieplutajko!
Fragment tekstu
Tradycyjne hasło gwara w literaturze uzupełnić więc należy nową gwarą i nową literaturą:
I. Guślorskie luśtyrko
Zył se dawniajko tymu bardzok złoślywy guślorz. Cało jygo uciecho było robić na złoś ludziom, ze wsyskiygo sie wyśmiywać i na kozno rzec bacyć z jag najgorsyj strony.
Wymyślył wreście i zrobił tagie śtućne luśtyrko, bo wsyskie rzecy piankne i dobre wyglodały w nim brzydko, a nawyt śmiysnie, latygo aze były pobykrzywiane, zmyśne, niywyraźne — za to złe rzecy widno było w nim doskonale.
Latygo właśnie cały świat w tym luśtyrecku był brzydki i zły, i nic w tym świycie niy było pianknygo. Guślorz chlaskał we dłonie i śmiał sie gośno ze swojich zartów, a źli jygo ucniowie porwali luśtyrecko i biygali z nim wsandy, podstawiajoc je ludziom niyspodzianie przed ocy i ciesyli sie, i śmiali, kiej zlykniony cowiek zasłaniał ocy renko; a potym niyroz sam niy wiydział, chtóry świat jes tym prowdziwym: cy tyn, chtóry bacy na co dziaj, cy tamtyn, chtóry pobacył w zaklatym luśtyrecku? (Źródło: kochamtarnobrzeg.com)
Bomba dźwiękowa
A teraz następna sensacja: audiobook z profesjonalnym głosem, i to czyim!
Hej! Pamiatata tyn mój przekład Królowyj Śniygu Andersena na lasowiocko mowe, chtóry zem rzucił wczora haw na fanpeja? Chce wam powiedzieć, aze bedzie go mozno odsuchać we formie audiobooka cytanygo bez Beate Jewiarz. La tych, chtórzy niy znajo po nazwisku – domyślom sie, aze wiynksość z was moze znać głos pani Beaty z gry komputerowyj Wiedźmin 3: Dziki Gon, kaj achtorka wcielyła sie we role Yennefer z Vengerbergu. Audiobook bedzie dostenpny za darmo, piyrso cenś opublikuje piyrsygo grudnia o 11:00, a kozno kolyjno bede publikowoł co trzy dni o tym samym casie, tag wienc subskrybujta kanał, coby być na casie ze wsyskim. La tych, chtórzy przegapili mój wcorajsy post, kaj udostenpniłem calusiajki techst – tyn przekład baśni Andersena jes adaptacjo kulturowo. Jes to tagi specyfićny rodzaj przekłodu, kaj przekłodawa niy tyko mowe, ale i wsyskie okolicności, tag coby pasowoły do docylowych. Latygo bohaterowie miyskajo we Tarnobrzegu przy Placu Cerwonym. I niy noso juz tych egzotycnych jimion; Kaja i Gerde zastenpujo tu Krzyś i Salomejka. Dziywcynka mo tagie jimie, a niy jinse bo achcja mo miyjsce we dawnym Tarnobrzegu, kaj coś ponad połowa miyskajców to byli Zydzi. Zachencam wsyskich jesce roz do śledzenia całygo projektu, pozdrowiam cieplutajko! (Kocham Tarnobrzeg, Facebook)
Zapraszam serdecznie do wysłuchania pierwszego rozdziału Królowej Śniegu Andersena w wersji lasowiackiej. Tę nieco “zlasowiacyzowaną” wersję historii przeczyta dla was Beata Jewiarz, której głos możecie znać z gry komputerowej Wiedźmin 3: Dziki Gon, gdzie aktorka wcieliła się w rolę Yennefer z Vengerbergu. Miłego słuchania! (Kocham Tarnobrzeg, Facebook)
Pierwsza ocena
Czy jest idealnie? Nie. Oczywiście są pewne niekonsekwencje zapisu, które przenosi w sferę audio dobra dykcyjnie i gwarowo aktorka. Cenne jest w jej czytaniu to, że dobrze słychać ly, nie dziwi jej, że odpowiednikiem ę bywa a, choć sam tekst chwilami zbyt bliski jest polszczyźnie ogólnej. To była ocena pierwszego rozdziału audiobooka usłyszanego. A sam tekst? Można dyskutować, czy trzeba pisać jag, czy faktycznie tagi jest powszechne, czy imiesłowy literackie polskie mają rację bytu w lasowiackim literackim, ale większość cech oddano wiernie, a i literackiego polotu przetransponowano na gwarę niemało.
Zamias jednygo luśtyrka, były jich tera myliony; rozprosyły sie wsandy, a w koznym najmniyjsym kawołecku, chocia drobnym jag ziorko piasku, widno było świat cały śkaradny, śmiysny, bykrzywiony. Jeźli tagi prosek wpod komu do oka, to cowiek tyn wsysko juz bacył zmiynione i niy móg dostrzec koło siebie nic dobrygo, nic pianknygo! Za to najgorse rzecy bacył jaśniajko i wyraźnie, wienc wsysko było la niygo złe.
Gorzyj jesce, jeźli okrusynka luśtyrka wpoda komu do serca. Niescaślywy tracił ucucie: serce jygo stawało sie kawołkiym lodu, nikogusiajko kochać niy móg, wsyskie ludzie były la niygo obcymy, obojatnymy.
Z wiynksych kawołków porobiono syby, z jinsych śkła do okularów, a mnóswo jesce kronzyło w powiytrzu — wiater je roznosił wcioz dalyj i dalyj, i coroz wiyncyj ludzi stawało sie niescaślywymi kalykami.
A tagich pyłków ciogle jesce pełno i pobacywa, co z tygo wynikneno.
Posłuchojwa dzisioj, cy bedzie drugo cajś.
No comments:
Post a Comment