Tuesday, February 26, 2008

Franak Wiaczorka - Франак Вячорка

[1] Активист партии БНФ Франак Вячорка отчислен из факультета журналистики Белорусского государственного университета. Об этом ему накануне сообщил декан факультета Сергей Дубовик.
--------------------------------------------------------------------------------------------------

[2] «Если студент получает образование за счет бюджета, это означает, что он должен распределяться в государственные СМИ», — считает ректор журфака Сергей Дубовик.
http://forum.maxigame.by/index.php?showuser=1052

---------------------------------------------------------------------------------------------------

To cytaty dla leksykografa. Oprócz rejestrowania słów zadaniem leksykografii jest oświetlanie ich kontekstu.
Interesujący jest chłodny obiektywizm wiadomości 1). Interesująca jest logika wypowiedzi 2).
Libertas?

Autor: o No comments:
Etykiety: , , , , , ,

Monday, February 25, 2008

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "f Dnia 29 marca r.b. w Lubczy pod Woźnikiem umarł dobrze zasłużony dla piśmiennictwa naszego i podtrzymywania języka polskiego na Szlązku Józef Lompa J.F. Nowakowski w piśmie p.n. Odwiedziny u Józefa Lompy mieszczanina szląskiego Wilno 1861 poznajomił nas dokładnie z tą szanowną postacią obywatela i pisarza "

Józef Lompa.
Zm. 29.03.1863.
Lubsza pod Woźnikami / Lubcza pod Woźnikiem
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "W Koźlu na Szlązku pruskim w drukarni F Rodka wyszła broszura p.n. Kwiaty moralne zbierane na górze iiic Anny w górnym Szlązku wydające najprzyjemniejszą wonność i posiłek dla duse pobożnych przez Józefa Lompę Sąto pieśni przeznaczone i zastosowane do pojęć i religijnego usposobienia Szlązaków "

Józef Lompa
Autor: o No comments:

Allgemeine Literatur-zeitung

Allgemeine Literatur-zeitung: "Die böhmische Gerichtssprache hörte in Schlesien im preufs Antheile erst 1740 auf Doch to das Böhmische weiter keinen sonderlichen Einü auf das Polnische in Oberschlesien gehabt als í man auch dort die neudeutsche Construction pr tertiani pluralis in der Anrede Sie oni eiagefübri hat PclXcVt Geschichte der deutschen Sprache in Böhmen ist auch Sehr1 interessant und eine deut sehe böhmische Literatur und eine lateiniscVve nach Art dieser böhmischen wäre wohl zu wünschen "

Die böhmische Gerichtssprache hörte in Schlesien im preufs Antheile erst 1740 auf Doch to das Böhmische weiter keinen sonderlichen Einü auf das Polnische in Oberschlesien gehabt als í man auch dort die neudeutsche Construction pr tertiani pluralis in der Anrede Sie oni eiagefübri hat PclXcVt Geschichte der deutschen Sprache in Böhmen ist auch Sehr1 interessant und eine deut sehe böhmische Literatur und eine lateiniscVve nach Art dieser böhmischen wäre wohl zu wünschen Allgemeine Literatur-zeitung

Oni siądą.
Przyjdą zaś.
Autor: o No comments:

Materialien zur Geschichte polnischer Landestheile unter Preussischer Verwaltung Nach authentischen Quellen und Darstellungen Preussischer Beamten und

Materialien zur Geschichte polnischer Landestheile unter Preussischer Verwaltung Nach authentischen Quellen und Darstellungen Preussischer Beamten und deutscher Geschichtsforscher. Erstes Heft, aeltere Zeit bis zum Frieden von Tilsit 1807: "sprachfähigen Beamten Aber der polnische Dialect den sie sprachen war von der polnischen Geschäftssprache und der Mundart der Gebildeten so verschieden wie irgend eins der vielen Patois in Frankreich von der Sprache der Pariser "

Dialekt kulturalny; styl urzędowy.
Autor: o No comments:

Polen und Deutsche Politische betrachtungen von Heinrich Wuttke Author: Heinrich Wuttke

Polen und Deutsche Politische betrachtungen von Heinrich Wuttke Author: Heinrich Wuttke: "Und nun wird von den Polen ein Schrei des Unwillens ausgestoßen daß Lehrer Richter Anwalte Prediger ja selbst Dorfschulmeister der überwiegenden Masse nach Deutsche sind Ungestüm klagen sie daß durch diese eingeschobenen Deutschen ihre Polnische Nationalität untergraben werde Aber sollen denn die erledigten Stellen unbesetzt bleiben Oder sollen sie Leuten anvertraut werden welche nicht verstehen was ihres Amtes sevn würde Darf man es endlich den Angestellten verargen wenn sie so wenig als irgend möglich in der ihnen fremden Sprache abmachen Gewiß nicht Posen Preussen Oberschlesien sind wir wiederholen es nicht polnische Länder wie Viele sagen sondern Länder von gemischter Bevölkerung und unter deutscher Herrschaft und die Deutschen haben auch ihr gutes Recht Also damit das polnische Volk i"

Ja. Cuius regio, eius lingua, eius veritas...
Autor: o No comments:

Kaschubische Frage

Mimo licznych studiów, mimo znakomitego poznania gwar kaszubskich, spór o ich stosunek do polszczyzny nie został rozstrzygnięty. Wiadomo, że gwary kaszubskie są językowi polskiemu bliższe niż jakiemukolwiek innemu, ale zdaniem części badaczy i części samych Kaszubów są one od niego dostatecznie dalekie, aby mogły być uznane za osobny język. co zaś można uważać za osobny język, na to nikt jeszcze nie wymyślil recepty.

Urbańczyk 1993: 129

Autor: o No comments:

Ėnt︠s︡iklopedicheskīĭ slovarʹ Author: I. E. Andreevskīĭ, Konstantin Konstantinovich Arsenʹev, Ḟedor Ḟomich Petrushevskīĭ

Ėnt︠s︡iklopedicheskīĭ slovarʹ Author: I. E. Andreevskīĭ, Konstantin Konstantinovich Arsenʹev, Ḟedor Ḟomich Petrushevskīĭ: "Jahrhunderts 2 издаше 1860 Ruda Polnische Volkslieder der Oberschlesier 1865 "

Hoffmann von Fallersleben, Ruda. Polnische Volkslieder der Oberschlesier (1865).
Was ist das?
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "Musimy w końcu zwrócić uwagę autora na liczne rutenizmy klóremi kazi czystość języka np widny zam widzialny a jakby tak to cóż zam a jeśli tak to cóż jak ono łam jest to jest zam bądź co bądź przylepiła się gdyby rękawiczka zam jak rękawiczka homo ognisko ostrzonemi wymówkami zam ostremi żaby ł swoich zam zapomniał bezdomny bez przytułku obere mek pęk on ma taki snadź widać białą krew w sobie nie ma ochoty chaty dla mnie stroić budować zaprządz się samotuz Tciem sam jeden stał z załamanemu rękoma przybity pognębiony złamany przyzastanowił się priostanowiłsia zatrzymał się tak nam sądzono tak nam sużdieno takie nasze przeznaczenie przyszli do niego w gości priszli k niemu w"
Autor: o No comments:

Rys dziejów serbo-łuzyckich Author: Wilhelm Bogusławski

Rys dziejów serbo-łuzyckich Author: Wilhelm Bogusławski: "garze starając się o podniesienie zysku z wydawanych książek nie troszczyli się o korrektę i nieutrzymywali korrektorów a przedrukowywali stare książki z ich omyłkami staremi napisami i latami pierwotnego wydania dodając nowe błędy do starych Zepsucie języka dochodziło do obrzydliwości a pisownia stała się więcej zawiłą jak kiedykolwiek Niepowodzenie w piśmiennictwie było naturalnym wynikiem politycznego położenia narodowości serbskiej bo jakże mogło się znaleźć szczęście w piśmiennictwie kiedy go nie było w ojczyźnie jakże życie narodowe rozwinać się mogło kiedy nieprzyjazna ręka śpieszyła tamy stawiać tam zkąd jeszcze myśl czerstwa popłynąć mogła 256 "

Serbołużyczanie
Serbowie Łużyccy.
Sorben
Wenden
Języki łużyckie.
Aluzja do poezji romantycznej.
Język - naród - polityka.
Autor: o No comments:

Rozbiory i krytyki Author: Aleksander Tyszyński

Rozbiory i krytyki Author: Aleksander Tyszyński: "Język pod piórem autora jest iw tym utworze jak w innych zwykle czystym i pięknym zwykle mówimy albowiem nie zawsze Czystość której wymagamy w języku nie jest wymaganiem przesadnem narowem lub urojeniem Czystość języka jest miarą siły słów jego siły wrażeń Czystość słów łączy się ściśle z czystością myśli pisma nawet ogółu umysłu krajowego W literaturze naszej dosyć wspomnieć na stan moralny krajowy za wieku Sasów Gallicyzmy i latynizmy w które tak obfitował gdzieindziej styl autora Stannicy w powieści tej znikły a ich miejsce zastąpiły słowa i wyrażenia brane z dyalektów jednoplemiennych mianowicie z rossyjskiego języka rossyanizmy Wcielanie "

Gallicyzmy, latynizmy, rossyanizmy - rusycyzmy.
Autor: o No comments:

Życiorysy niektórych poetów i uczonych Author: Kazimierz Brodziński

Życiorysy niektórych poetów i uczonych Author: Kazimierz Brodziński: "i złą swoją stronę Spory o czystość języka bardzo potrzebne tak jak są dzisiaj Szło wtedy o utrzymanie tej jedynej puścizny W najpotrzebniejszym zebrał Linde i ogłosił wszystkie jezyka skarby Ogłoszenia wyboru piaarzów polskich przez Mostowskiego staranne wydanie dzieł Krasickiego i Karpińskiego były to pożądane upominki czasów przeszłości Staiania Dmochowskiego o poprawność o wzory najznakomitsze o języki starożytne zapewniają mu wdzięczność i sławę nadewszystko zaś że narodowi przywłaszczył pożadane pienia najpierwszych gieniuszów że zwrócił umysły ku przedmiotom najpoważniejszym że dał poznać spólziomkom mężnego Hektora szukająceg"
Autor: o No comments:

Rys dziejów serbo-łuzyckich Author: Wilhelm Bogusławski

Rys dziejów serbo-łuzyckich Author: Wilhelm Bogusławski: "kazania z połowy XVIII wieku noszą cechy pokaleczenia języka przez wprowadzenie form i zwrotów niemieckiej mowy Czuł to dobrze lud serbski i nieraz wynurzał kaznodziejom z tego powodu nieukontentowanie Lecz jakim że sposobem zachować się miała czystość języka kiedy kapłani nie otrzymawszy elementarnej nauki w ojczystej mowie kształcili swój umysł na wzorach cudzoziemskich Mowy znakomitszych kaznodziejów Lutra Rigera Franka i innych stawały się źródłem mądrości dla serbskich kapłanów którzy tłumacząc je mimowolnie musieli uledz "

Czystość języka!
Purismus.
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "wszystkie nasze grammatyki opracowane li w praktycznym kierunku osnute na wyłącznej i powierzchownej znajomości ojczy Stego języka obejmujące częstokroć wiele prawideł bardzo płytkich a nawet niedorzecznych Dzisiaj przytaczam na poparcie mojego twierdzenia dowody z Mówni p Ż wydanej w Warszawie 1852 r Na str 126 127,128,129 głosi poważnie że pićr wiastkowo zamiast jem jesz je jemy jecie jedzą mówiono jeść Jestem jeść jesteś i t.d. dlatego każe pisać jjem jjesz przez dwa jot Zkadżc się wyroiła u autora Mówni taka grammatyczna brednia oto ztąd że autor nie badał umiejętnie organizmu ani "

Jjem, jjesz, jjemy.
Prejotacja.
Brednia w opisie języka.
Autor: o No comments:

Jahrbücher für slawische Literatur, Kunst und Wissenschaft Author: Johann Ernst Schmaler

Jahrbücher für slawische Literatur, Kunst und Wissenschaft Author: Johann Ernst Schmaler: "II Die Zips ron L Zeuschner Professor an der Universität Krakau Ans der polniichen Monatsschrift Biblioteka Varsxauska Die Zips gehört zwar nicht zu den grossen Komitaten Ungarns doch zeichnet sie sich durch die grösste Mannigfaltigkeit ihrer Natur und Bevölkerungsverhältnisse vor ändern aus Hohe Alpengebirge mächtige 2 3000 FUSS hohe Bergrücken niedrige Hügelzüge hier und dort ziemlich grosse Ebenen finden wir in wunderlicher Mischung in diesem höchst interessanten Ländchen Ueberwiegend ist in der Zips die slovakische Bevölkerung einen ansehnlichen Landstrich bewohnen Polen in einigen Dörfern leben Ruthenen und ein bedeutender Theil dieses Ko mitats ist von Deutschen bevölkert die im 12 und 13 Jahrhunderte als Kolonisten nach Ungarn kamen In einigen Gegenden sind Letztere mit Slovaken und "

Zeuschner Zejszner
Zips = Spisz
Autor: o No comments:

Die Slawen in den ältesten Zeiten bis Samo(623) Eine linguistisch-geographisch-historische Untersuchung... Author: Roman St Kaulfuss

Die Slawen in den ältesten Zeiten bis Samo(623) Eine linguistisch-geographisch-historische Untersuchung... Author: Roman St Kaulfuss: "Polnisch wird noch in Russisch Polen einigen andern Theilen Rufsland"
Polnisch wird in Ober-Schlesien gesprochen.
Autor: o No comments:

Standard Alphabet for Reducing Unwritten Languages and Foreign Graphic Systems to a Uniform Orthography in European Letters Author: Richard Lepsius

Standard Alphabet for Reducing Unwritten Languages and Foreign Graphic Systems to a Uniform Orthography in European Letters Author: Richard Lepsius: "skjego Tirma I sK vsisti abi se popisafi kazdi do mjasta svego Sedt tez i Josef od GaKleji z mjasta Nazaretu do Judskjej zjemje do mjasta Davidovego More zovjo Betlehem preto iz bit z domu i pokolenja Davidovego abi bit popisan z Marijo poslubjono sobje maizonko ktora bita bremjenno POLISH "

Ciąg dalszy.
Na jakiej zasadzie rz?
Autor: o No comments:

Standard Alphabet for Reducing Unwritten Languages and Foreign Graphic Systems to a Uniform Orthography in European Letters Author: Richard Lepsius

Standard Alphabet for Reducing Unwritten Languages and Foreign Graphic Systems to a Uniform Orthography in European Letters Author: Richard Lepsius: "Specimen stato siq w onez dni wyszedt dekret od Cesarza Augusta aby popisano wszystek swiat Ten popis pienvszy byt od starosty Syryjskiego Cyryna 1 szli wszyscy aby sie popisali kazdy do miasta swego Szedt tez i Jozef od Galilei z miasta Nazareihu do Judskiej ziemie do miasta Dawidowego ktore zowiq Bethlehem przeto iz byt z domu i pokolenia Dawidowego aby byt popisan z Mart a poslubiony sobie matzonkq ktora byla brzemiennq Ev Luc 2 1 5 stato se v onez dni visedt dekret od Tesara Augusta abi popisano vs stek svjat Ten popis pjervsi bit od starosti Sirij "

Transkrypcja fonetyczna -- propozycja.
Autor: o No comments:

Dwie mowy pogrzebowe Author: Krzysztof Warszewicki

Dwie mowy pogrzebowe Author: Krzysztof Warszewicki: "W.A. Maciej owski przytacza w swem Piśmien nictwie jeszcze jedno tłómaczenie z Warszewickiego Christophora Warszewickiego Do wielmożnego oświeconego a niezwyciężonego Steffana króla polskiego etc Ora tia Toruniae Excudebat Melchior Neringk 1582 Tłó maczenie to uskutecznił w kaszubskim dyalekcie J er z Lebbelski z Wresznic kaznodzieja katolików nAw Wawrzyńca przy Toruniu Tejże mowy jest i niemieckie tłómaczenie które nosi tytuł Christophori Warschewiti an den allerdurchleuchtigsten Herm Herm Stephan Ko nig von Polen Niirnberg 1582 4o "

Warszewicki
kaszubski
kaschubisch
Autor: o No comments:

Pamiętniki Kajetana Koźmiana obejmujące wspomnienia od roku 1780 do roku 1815 Author: Kajetan Koźmian

Pamiętniki Kajetana Koźmiana obejmujące wspomnienia od roku 1780 do roku 1815 Author: Kajetan Koźmian: "nalna woli ich krytykowac jak naáladowac i stuchac Od dawna juz same s siedztwo ludów obcych w pogranicznych prowincyach miaïo wpîyw na jezyk na dialekt na wy mawianie Najtwardziéj wymawiali Wielkopolanie jako s siedzi Szl ska pogranicznego Niemcom i bliscy Prusa kow i Kaszubów Nawet Krakowianie mimo akademii istniejacéj w ich stolicy zarazili sic nieco wyrnawianiem od Wielkopolan Najczystsza mowa polska utrzymywaîa sic i utrzymuje w prowincyach sasiaduj cych z Rusi Ziemia sandomirska przemyska lubelska najczyáciejszym niowita dyalektem jednak wszystkie te dyalekty czyli prowincyonalizmy w pisaniu albo nikïy albo sic ledwie dostrzedz dawaly bo nauka pò caïym kraju byîa jedna kowa a smak ksztaìcif sic w stolicy przez obecnoác dworu i najoáwieceuszych i najwiecéj wyksztaíconych"
Gdzie jest najczystszy język polski?
(Pseudo)naukowe wywody Koźmiana?
Szkodliwy wpływ języka niemieckiego na polski.
Autor: o No comments:

Sunday, February 24, 2008

Odpowiedź na pismo p. Mickiewicza O krytykach i recenzentach warszawskich obeymuiąca text p. Mickiewicza z uwagami krytycznemi, i Obraz dążności liter

Odpowiedź na pismo p. Mickiewicza O krytykach i recenzentach warszawskich obeymuiąca text p. Mickiewicza z uwagami krytycznemi, i Obraz dążności literatów polskich od panowania Stanisława Augusta, aż do naszych czasów Author: Franciszek Salezy Dmochowski, Adam Mickiewicz: "dwpłuią się do słownika akademii Rzeczywiście miło iest recenzentom i pewnym czytelnikom myślic ie nabywszy słownik ma ią w kieszeni trybunał gotowy roztrzygać na y delikatnieysze spory tyczące się poetyckiego wysłowienia "

Słownik stanowi język???
Autor: o No comments:

Mährens allgemeine Geschichte. [With] General Register und Nachschlagebuch (zu Bd. i-xi). Author: Beda Franziskus Dudík

Mährens allgemeine Geschichte. [With] General Register und Nachschlagebuch (zu Bd. i-xi). Author: Beda Franziskus Dudík: "Tekst niedostępny"
Autor: o No comments:

Jenaische allgemeine Literatur-Zeitung. Jahrg. 1-[38. With] Intelligenzblatt. Jahrg. 1-[38. And] Ergänzungsblätter. Jahrg. 1-[29].

Jenaische allgemeine Literatur-Zeitung. Jahrg. 1-[38. With] Intelligenzblatt. Jahrg. 1-[38. And] Ergänzungsblätter. Jahrg. 1-[29].: "Vf wenn er das Peinliche zum älteften aller Slavi Ichen machen will Diele Ehre gebührt "
Autor: o No comments:

Żywot człowieka poczciwego Author: Mikołaj Rej

Żywot człowieka poczciwego Author: Mikołaj Rej: "tego że w ma w sobie prawdy i tyle cech swojskich domowych Nasi historycy literatury polskiej bez wyjątku mają za złe Trzecleskiemu albo przynajmniej litośnie wzruszają ramionami że śmiał Reja porównać z Dantem lecz tak uczony i bystry człowiek jak Trzecieski nie miał jak się zdaje zamiaru porównywać Reja z Dantem co do treści i poetycznych przymiotów tylko postawił go na równi z wieszczem włoskim co do stworzenia piśmiennego języka gdy wiadomo że teuże z czternastu rozmaitych dyalektów prowincyonalnych mających już swoich pisarzy stworzył jeden piśmienny język dla całych Włoch obowięzujący i pomysły w tej materyi wyłożył w rozprawie De mtlgari eloquio sive idiomate Pismo to znane Trzecieskiemu zapewne lepiej niż sama"

Mikołaj Rej (Rey) a Dante Alighieri
De vulgari eloquentia
Początek języka literackiego
Autor: o No comments:

Auplný literaturnj létopis, čili Obraz slowesnosti slowanůw nárecj ceského w Cechách, na Moravě, w Uhrjih atd., od léta 1837 1/4 ... Author: Josef Vá

Auplný literaturnj létopis, čili Obraz slowesnosti slowanůw nárecj ceského w Cechách, na Moravě, w Uhrjih atd., od léta 1837 1/4 ... Author: Josef Václav Justin Michl: "r Wizerunki i roztrz sania naukowe w Wilnie obgjmagj literaturu zahrani6nau nro 13 stawianskich dyalektów a bibliógrafo dáwnau polskau Roz Iw 1837 "

Dyalekty = języki
Autor: o No comments:

Przyjaciel ludu, czyli, Tygodnik potrzebnych i pożytecznych wiadomości

Przyjaciel ludu, czyli, Tygodnik potrzebnych i pożytecznych wiadomości: "Tekst niedostępny"

Trybuna Ludu
liternictwo
nawiązywało do czasopisma
Przyjaciel Ludu [?]
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "Czytam i wierzę i widzę nad głową Idącą z niebios Jeruzalem nową "

Jeruzalem -- femininum (1859)
Autor: o No comments:

Je̜zyki wschodniej cze̜ści kraju naszego w stosunku do siebie i do szkół uważane

Je̜zyki wschodniej cze̜ści kraju naszego w stosunku do siebie i do szkół uważane: "apetytu Również i język ruski jest osobnym językiem a więc ani dyalektem polskiego ani a to tem mniej jeszcze dyalektem rosyjskiego jak to wielu patryotom rosyjskim utrzymywać się podoba tćm mniej rosyjskiego bo rosyjski jako odłamek ruskiego później dopiero na to czćm dziś jest sztucznie wykształcony a więc później rozwinięty raczej za dyalekt ruskiego uważać należy "

Język ukraiński - samodzielny.
Autor: o No comments:

Bibliotheca orientalis Manuel de bibliographie orientale ... Author: Julius Theodor Zenker

Bibliotheca orientalis Manuel de bibliographie orientale ... Author: Julius Theodor Zenker: "Grammatyka mowy starozytnych skuthow czyli skalnych gorali indo skythow indikôw budhynow herodota samskrytem czyli dokladnq mowa zwaney Z origynalu samskrytskiego przektadu pp Colebrooke Carey Wilkins Yates Foster sic i innych a szczegôlniéy podlug poprawnieyszego wydania p Bopp v Ber linle dot d jeszcze nieukoriczonego przez Walentego Skorochod Maiewskiego do dyalektu Polskiego i innych Slawia iskich zasto sowana i ulepszona etc etc Varsovie 1828 4 VIII 80pp plus 17 tables 2829 "

Skuthowie = Skalni Gorale [?]
Autor: o No comments:

Dzieła z pozostałych rękopismów ogłoszone Author: Euzebiusz Słowacki

Dzieła z pozostałych rękopismów ogłoszone Author: Euzebiusz Słowacki: "czesci słowiańska mowa lęzyk ruski polski bułgarski bosniański czeski morawski horwacki serbski racki szklawoński morlaski są to rozmaite słowiańszczyzny dyalekta Mowa ta będąc przez czas tardzo długi mową narodów u których woyna była iedynem rzemiosłem narodów które dopiero niszcząc dzieła nauki i przemysłu miały się z niemi obeznawać musiała nosić na sobie piątno dzikosci ich obyczaiów i nizkiego stopnia ich oswiecenia Bulgarowie którzy naypierwey poczęli napastować rzymskie cesarstwo na wschodzie ścieraiąc się z Grekami w naypięknieyszey zdobyczy odnosili nieiakie o swiecenie umysłu Oni naypierwey od Greków przeięli litery alfabetu poczęli nim pisać i pismo s z greckiego na swóy ięzyk"

Lingownimy.
Bosnian language?
Język bośniański.
Język racki [?].
Język szklawoński [?].
Język morlaski [?].
Autor: o No comments:

Dzieła z pozostałych rękopismów ogłoszone Author: Euzebiusz Słowacki

Dzieła z pozostałych rękopismów ogłoszone Author: Euzebiusz Słowacki: "Na początku iede nastego wieku Polacy przyy muiąc religiią chrześciiańską otworzyli ziemię swo ię pierwszym promieniom oświecenia Kapłani do uczenia ludu przeznaczeni posiadali bez wątpienia umieiętność czytania i pisania ale ponieważ byli po większey części zapewne z Czech wraz z Dąbrowką żoną Mieczysława I sprowadzeni więc wątpić nie nalezy iż Czesi byli pierwszymi Polaków nauczycielami i starali się dwa te dyalekta słowiańszczyzny z sobą pogodzić i zmieszać "

Mity Cywilizacji, postępu, doskonalenia.
Autor: o No comments:

Rzecz o Literaturze słowiańskiéj. 1840-1844 Author: Adam Mickiewicz

Rzecz o Literaturze słowiańskiéj. 1840-1844 Author: Adam Mickiewicz: "Coz tedy za róznica miedzy dyalektem a jezykiem We Francyi zrobiono defínicya dyalekiu ze stanowi jezjkjednéj ja kiéj prowincyi albo jednego miasta czyli ze nie jest jezykiem panstwa nie moze reprezenlowac caléj jego historyi wystar czyc wszyslkim potrzebom umyslowym narodu Wyrzeczono ze jezyk powinien posiadac dziedzictwo cywilizacyi która go poprzedziía i byc zdolnym przyswoic sobie cywilizacyq przy s Ji Día czego nieklóre dyalekty bardzo rozwinione bardzo bógate zniknely albo nikna Oto ze zakrzeplv Tak naprzy kiad we Francyi dyalekty poludniowe daleko obfitsze w wyra zenia dzwieczniejsze i milsze spadly teraz do stanu mowy gminnéj bo nie zabraiy w siebie cywilizacyi starozytnéj bo od pychaly wplyw laciny roniemaja c tym sposobem zachowy wac nieskazitelnosc swoich tradycyi zdretwialy przez odda lenie sic od biegu historyi i sa skazane "
Różnice między dialektem a językiem.
Autor: o No comments:

Teka Wileńska Author: Jan ze Śliwna, Adam Honory Kirkor

Teka Wileńska Author: Jan ze Śliwna, Adam Honory Kirkor: "Byłoby dziwnie zaprawdę gdyby któś radził Polakom Niedobrze ze wszyscy macie literaturę Polską trzeba wam mieć literatury dyalektów lub żargonów Rzeszowskiego Tarnowskiego Wadowickiego Radomskiego i t.d. czyli dla każdego obwodu i miasta inny język literacki Każdy rozumny Polak na taką radę odpowiedziałby owemu mędrkowi Jesteś waćpan półgłówek Jeszczeż gdyby wszyscy Słowacy tylko jeden mieli dyalekt ale w każdym obwodzie w każdym zakątku mówi się coraz inaczćj Kto zechce puście się w tę gmatwaninę zabłądzi w labiryncie z którego i nie Aryadny niewyprowadzi My Czechowic wcale niemamy potrzeby gniewać się za to odpadnięcie bo gdy się pojawił koncept Sztura tyle już"

Kodyfikacja dialektów, które się tego nie domagają, istotnie jest absurdalna.
Znamienne, że autor, używając retoryki, nie wymienia Śląska, Kaszub, Podhala, lecz obwody...
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "Do redakcyi Biblioteki Warszawskiej Sprawa Albumu na cześć tysiącletniej rocznicy pierwszych zawiązków polskiego państwa i chrześcianstwa w Polsce Naszą odezwę względem utworzenia Albumu na cześć Piasta i pierwszych apostołów chrze Viaiistwu w Polsce powtórzyły wszystkie o ile nam wiadomo pisma polskie Żadne nie okazało się przeciwnem naszemu zamiarowi żaden z literatów i artystów nie odmówił swego współudziału w tem przedsięwzięciu a mieliśmy sposobność mówienia z wieloma tak w Pognania Warszawie jak iw Krakowie jako też porozumienia się przy T IV P ł Ui rnik 1 6J 20 "
1862, s. 153

Zmiany w regułach poprawności językowej.
Obecnie tysiącletnia rocznica jest niepoprawne.
Autor: o No comments:

Teka Wileńska Author: Jan ze Śliwna, Adam Honory Kirkor

Teka Wileńska Author: Jan ze Śliwna, Adam Honory Kirkor: "sami też piszą po Czesku W ciężkim boju o wywalczenie praw obywatelstwa dla młodćj Czeskiej literatury bracia Słowacy stali z nami pod chorągwią sławnego Jana Kollara P J Szaffarzy ka i czcigodnego Jerzego Palkowicza zawsze i mężnie nieśli swą chętną pomoc Antoni Bernolak ur 1762 zm 1813 zaczął był wprawdzie przyswajać literaturze Słowaków dyalekt Nitrań ski lecz każdy wkrótce się przekonał o śmieszności beznadziejności a najbardziej szkodliwości tego przedsięwzięcia Niezwa żając na to Liudewil Sztur i Miłosław Józef Hurbcn ze swymi towarzyszami spowodawawszy nowe odszczepieństwo niektórych ziomków od języka Czeskiego probowali wznieść na tron literatury Słowackiej dyalekt"

1862
Podawanie w wątpliwość sensowności kodyfikacji języka słowackiego.
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "i wi Czesi nam ani my Czechom w przyszłorocznym obchodzie przeazka dzać niepotrzebujem Na wiosnę przy złeąo roku zamierza także nasze Towarzystwo Przyjaciół Nauk urządzić wystawę starożytności polskich i sła wiańskich która oprócz ziomków może zwabić do nas Czechów i innych pobratymców X Malinowski ze swej strony zamyśla zwotać na ten czas do Poznania kongres lingwistów slawiańskieb ażeby na podstawie jego gramatyki porównawczej u Żupańskiego od pół roku już do draka złożonej ułożyć jeden dla wszystkich Slawian wspólny alfabet i grafikę pisanie gramatyk porównawczych nader ułatwiającą a nawet dla ludów nie mających ustalonej pisowni jakieaii są Łużyczanie Słowacy Rusiny Bułgarzy Kroaei Kraińcy Dalmatyńoy e"
Autor: o No comments:

Musologie, systematische Übersicht des Entwickelungs-ganges der Sprachen, Schriften [&c.]. Author: Carl Friedrich Merleker

Musologie, systematische Übersicht des Entwickelungs-ganges der Sprachen, Schriften [&c.]. Author: Carl Friedrich Merleker: "Wortaccent Vermischung mit deutschen Wörtern schon seit dem 14 Jahrh Büchersprache seit dem 16 Jahrb Zutritt französischer Wörter im 18 Jahrh Dialekte sind der grosspolnische in Posen der masurische in Masovien der kleinpolnische und wohlklingendste in Galizien der lithauische von Mickiewicz auch als Schriftsprache benutzt der durch Germanismen entstellte preussische und schlesische "
Autor: o No comments:

Chronik der Stadt Beuthen in Ober-schlesien Author: F. Gramer

Chronik der Stadt Beuthen in Ober-schlesien Author: F. Gramer: "Sprache Die eigentliche Stammbevölkerung Beuthens unter den polnischen Königen ist unstreitig slavischen Ursprungs gewesen die ihre polnische Muttersprache nach Krakauer Mundart bis heutiges Tages beibehalten aber mit vielen deutschen Wörtern mit polnischer Endung vermischt hat Unter den ersten schleichen Herzögen fanden sich jedoch schon zahlreiche deutsche Kolonisten namentlich Bergleute hier ein welche eine eigne Genossenschaft bildeten und bei der Thei lung der Oelsnischen oder deutschen Partei sich anschlossen Der "
Beuthen
Bytom
Śląsk
język polski
gwara śląska
Autor: o No comments:

Neuestes Conversations-lexicon; oder, allgemeine deutsche Real-encyclopaedie fuer gebildete Staende pod redakcją [Anonymus AC02912804]

Neuestes Conversations-lexicon; oder, allgemeine deutsche Real-encyclopaedie fuer gebildete Staende pod redakcją [Anonymus AC02912804]: "Tekst niedostępny"

Wasser-Polnisch
Wasserpolnisch
Ostpreussen
Autor: o No comments:

Jeden ze starszych słowniczków góralskich

Biblioteka warszawska: "tuszczenient imienia ojea i dziada np Frankowego Wojtka Jo zef Te spostrzezenia dozwalalyby mniemac ze okolica ta Ru sinami byla zamieszkala W parafii poroninskiéj s wloscianie Tatarami zwani ktorzy maj byé potomkami zostatych tu z XIII ieku Niektórzy widza nawet dota d odmienne rysy w tych po tomkach mniemanych Tatarow 1 W okolicy znów Ludzi mierza niemieckie nazwy wiesniaków przypominaja nam owe na dania Cystersom prawa kolonizacyi o czém mówilismy wyzéj Sa siedztwo mieszkaáców tutejszych z Wçgrami a mianowicie z Orawiakami iz Spizanami wplywa téi wiele na ich mowç i obyczaj Do stroju nawet góralskiego przybywa w tych stro nach maty guzikami nasadzanyspencerek który na sposób wegier ski na madziar nos u pod hazug guniaj Kobiély do stroju swi tecznego uzywaja záítych butów i czerwonéj sukiennéj ba ranami lub liaami podbitéj ga"

Czy mieszkańcy Poronina to Tatarzy z pochodzenia????
A może Rusini>
Jeden ze starszych słowniczków góralskich.
Autor: o No comments:

Rok 1852 -- miłosne obyczaje Podhalan

Podhalanie bardzo są rozwieźli; dwie są tego główne przyczyny,
fizyczna i moralna: gorąca krew i właściwe zwyczaje od niepamiętnych
trwające czasów. Przyjętą jest rzeczą między innemi, że chłopak
starający się o dziewczynę, przybywa do jej domu powszechnie
w sobole, i nie wchodzi drzwiami tylko oknem, a rano tai samą drogą
wychodzi od swej frajerki czyli kochanki. Zwyczaj ten mają Podhalanie
z graniczącemi Słowakami węgierskiemi. Odwiedziny te nie
są wcale uważane za coś nieprzyzwoitego lub nieobyczajnego, owszem
odbywają się z wiedzą rodziców, i jeżeli dom nie jest przestronny,
ustępują parze najlepszą izbę- Czaplowicz w swym obrazie Węgier
opisuje zupełnie podobny sposób zalecania się w Liptowie, i dodaje,
że mężatka, któraby dopiero w pierwszym lub drugim roku miała
potomstwo, wstydziłaby się niemało. Nie chcę rozbierać, jak dalece
to zdanie jest uzasadnione, ale tyle jest pewnego, że Podhalanie nie
są tak ściśli co do tego. Wtedy tylko się żenią, gdy nie zachodzą
wątpliwości, że ich potomstwo nie wygaśnie. Nie mają nawet za
złe, jeżeli narzeczona ma niewątpliwe zadatki poprzednich miłostek.
Wiele jest bardzo piosnek rozwiozłych, których nie ma'potrzeby
upowszechniać.

Źródło:
Biblioteka Warszawska 1852, 2, s. 125
Autor: o No comments:

Zagórzanie wg Wincentego Pola

8) Zagórzanie.
Wierzchowinę górnej Baby osiedli Zagórzanie. Siedziby ich
leżą w głębokiej kotlinie pomiędzy północnemi stokami Polskiego
Beskidu. Ztąd też czy się zbliżamy do ich posad od Tatrów
i Nowotarskiej doliny, czy od równin Wisły i Polskiego Beskidu
zawsze legły ich osady za górą, przeto bywają Zagórza-
naini nazywani. Od Górali Nowotarskich stanowią Zagórzanie
przechód do Babigórców, a wyłom Baby ponad górą Łubnią
i górą Lubogoszczem położony zamyka ich siedziby za biegiem
Raby na północy. Na południu tedy odgranicza ich siedziby
pasmo Gorca, od wschodu wielkie lesiste działy Niedźwiedzia,
które się od Gorca przeciągnęły do góry Mogielnicy i źró-
dłowisk rzeki Łososiny, a od zachodu odgranicza je płytki
lęg poprzeczny oddzielający obszar górnej Raby. od obszaru
Skawy.
Od rzeki Raby nazywają ich także niekiedy Rabczanami, albo
Góralami od Rabki, gdzie też rzeczywiście ich rodowość najwybitniejsze
przybiera cechy.
Wsie, które osiedli, są następujące: Sieniawa, Niedźwiedź,
Rdzawka, Bielanka, Raba wyższa, Panice, Konina, Rokiciny,
Habówka, Słone, Witów, Olszówka, Wielka Poręba, Rabka,
Zaryte, Zawada, Podobień, Mszana górna, Skomielna biała,
Raba niższa', Lubomierz, Łetowa, Wilczyce, Łastówka, Glisne,
Słomka, Mszana dolna, Jurków, Kasina, Kasinka, Łopuszna,
Węglówka, Stróża, Porąbka, Tymbark, Podłopień, Jasna, Dobra,
Gruszowice, Włastówka, Podrzecaki, Hyźówka, Zamieście.
---------------------------------------------------------------------
s. 122
Widać, jak się Podhale rozszerzyło na teren niegdyś "zagórzański".
Autor: o No comments:

Rzut oka na pólnocne stoki Karpat... Author: Wincenty Pol

Rzut oka na pólnocne stoki Karpat... Author: Wincenty Pol: "Chcąc z naukową ścisłością oznaczyć siedziby Podhalan pod względem geograficznego rozdzielenia onych wymieniamy tu z kolei wszystkie wsie chłodnego Podhala Nad Dunajcem Czarnym Kościelisko Dzianisz Witów Hochołów Koniówka Podczerwone Nad Białym Dunajcem Zakopane Olsza Mur Poronin Ratułów Doratułowa Ząb i Ząbsuche Biały Dunajec Glicza rów Bańskie Szaflary Nad Rogoźnikiem Skrzypnę Między Czerwienne Maru szyna Zaskale Nad Białka Brzegi Bukowina Białka Gron Leśnica Całe Podhale należało do Starostwa Nowotarskiego H5 "

Skalne Podhale chłodnym Podhalem się nazywało?
Ratułów i Doratułowa -- ta druga nie znana mi miejscowość.
Mur to dzisiejsze Murzasichle?
A Olsza to Olcza?
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "Tekst niedostępny"

Biblioteka Warszawska 1850, t. 3, s. 426.
Wieś Łącko.
Przede wszystkim zastanawiająca nazwa Mazurzy podkarpaccy.
"Ostatnia osada Mazurów podkarpackich".
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "PAN DWÓCHSET WYSP WALTER SKOTTA PIE8N III "
Autor: o No comments:

Biblioteka warszawska

Biblioteka warszawska: "Ze rçka dziecka w bezdenne otchtanie Jednern popchnieciem postr cac je moze Lecz nawet miçdzy goralami nie ma Tak muskularnie silnego olbrzyma Goby je ztamta d wydzwigniic byl w slanie Mgla nadwieczorna sinawym bickitem To sic slaniaia nad gor nagich szczytem To znów jak lekka srebrzysta zastona "

Górale -- przedstawiani jako mocarze. W tłumaczeniu Pana dwóchset wysp W. Scotta.
Autor: o No comments:
Etykiety: , , ,
Subscribe to: Posts (Atom)